P. Marien van den Eijnden M.Afr

Modestusstraat  20

5101  BP  DONGEN

                                                                                                                       december  2006

Salaam!

 

Weer wat mijmeringen, maar in plaats van onder mijn mangoboom, nu van onder mijn perenboom! Eind april overhandigden wij, missionarissen van Afrika, de parochie van  KALIUA aan eigenlandse priesters van het bisdom. Andere plaatsen in Tanzania die ik voorgesteld had, waren niet beschikbaar; en voor de andere mogelijkheden die mij voorgesteld werden voelde ik mij te oud.

 

Toen hebben we samen met onze besturen besloten dat ik terug zou keren naar Nederland. Hier in Dongen, waar ook het Provincialaat van de Witte Paters gevestigd is, ben ik gevraagd om een deel van ons secretariaat in Nederland en de archieven over te nemen. Het werk interesseert me, en ik ben aan het inburgeren.

 

Het afscheid in Kaliula, op het Aartsbisdom Tabora en op het provincialaat van de Missionarissen van Afrika was hartverwarmend. Stapels geschenken, o.a. in de collecte tijdens de afscheidsdienst en 2 pakjes sigaretten voor onderweg! Inpakken of wegdoen was een klus; van mijn persoonlijk archief heb ik een stapel papieren van 81 cm hoog uitgezocht en verbrand, en van 23 cm hoog meegenomen.

 

INBURGEREN

Na 6 jaar België, Engeland, en Canada; en meer dan 40 jaren Tanzania in Afrika, voel ik me als een allochtoon en moet ik weer opnieuw binnenkomen in de Nederlandse cultuur. Het is een hele toer om te begrijpen, en om me weer te situeren. Ik was verbaasd te bemerken dat ik als meetlat daarvoor gebruik mijn schat aan ervaringen in Tanzania!

 

Er komen nu ineens zoveel nieuwe zaken en verplichtingen op mij af, dat ik doorlopend het akelige gevoel heb van iets of iemand te vergeten. Niet dramatisch, maar wel vervelend. Ik dacht dat het enige maanden zou nemen, maar iemand in huis die – na terugkomst in het vaderland na zoveel jaren -  dezelfde ervaring had, zei mij te rekenen op een jaar of 3! Daar ben ik dan aan begonnen.

 

Inschrijven bij een huisarts, bij de gemeente, en mijn zogenaamde “sluimer”-verzekering wakker schudden. Een mobiele telefoon leren bedienen, Sms’jes sturen, e-mail bericht, bijlage per e-mail, op de computer een rapport met kop & voet tekst, en allerlei trucjes. Hoe ik er Arabisch mee kan schrijven, en hoe ik een tekst in een wolkje kan krijgen. Hoe de afwasmachine en een magnetron te bedienen, en hoe 36 kopjes koffie te zetten. Ik heb nog nooit zo vaak per dag mijn woordenboek Nederlands gebruikt, om de betekenis van een woord te vinden, of synoniemen ervan.

Ik voel me als een paling die opgegroeid is in zoet water (Nederland), overgeschakeld in zout water en daar volwassen is geworden en gerijpt (Tanzania), en nu weer overgeschakeld in zoet water. Incultureren in het volk waarmee ik leef en in de ontwikkelingen die dat volk (en ikzelf) doormaakt.

Het nauwe kontakt met die kulturen heeft mij verrijkt. Nu ben ik “mezelf” wéér aan het maken: en ervaar dat als groeien in nieuwe mogelijkheden, ook nu weer, zelfs op mijn oude dag. Het fascineert mij.

 

HOE ALS MISSIONARIS LEVEN EN WERKEN IN NEDERLAND

 

Missionaris zijn is zich gezonden weten, is een houding van openheid naar verscheidenheid. Anderen in hun anders zijn verwelkomen, zowel cultureel, sociaal, politiek, als godsdienstig. Het is een “levensdialoog” over grenzen heen - ook de geografische - maar die niet uitsluitend: want er zijn ook nog breuk- en raakvlakken. En zoals in alles: “wèl goed, maar niet gek”...

 

Zoeken naar gemeenschappelijke inzichten en motiveringen, en naar nieuwe inspiratie. Naar de dynamiek, naar dáár waar de groei zit, en wat doet groeien. De kwaliteit van het leven verhogen.

 

En dat alles met de mentaliteit van Jezus de “landloper”: hij liep door stad en land in interactie met ieder die hij tegenkwam, dichtbij en veraf. “Ik ben gekomen om te zorgen dat zij leven hebben, leven in overvloed”. (Joh.10,10)  Hij laat ons zien hoe je zout kunt zijn dat smaak geeft; licht dat de weg vooruit laat zien; gist dat een massa doet rijzen en luchtig worden. (Mt.5,13-14)

Iemand beschreef die missionaire houding als: leven en werken met de deur en ramen open, zelfs als het buiten koud is, zelfs terwijl wij weten hoeveel tocht en verkoudheid en spierpijn ons al die openheid opleveren. Terwijl wij ook weten hoe gemakkelijk ook wijzelf geneigd zijn om die kou en die vreemde, gevaarlijke van buiten komende bacillen uit te sluiten, en de deur en ramen met een klap of verdrietig zachtjes maar weer te sluiten. Terwijl wij ook ervaren hebben hoe men van binnen uit ons toegeroepen heeft om de deur en ramen dicht te doen, brullend: ”Het tocht!” In dat spanningsveld leven en werken wij als missionaris. Bij de open deur en in de tocht.

 

Een uitdaging als Goliath. Sommigen zien hem niet, of laten hem maar begaan. Koning Saul ziet hem en jammert: “wat is hij toch groot, die kan ik niet aan!.”      Kleine David ziet hem en zegt: “wat is hij toch groot, die kan ik niet missen!”

 

CONCREET

 

Concreet vertaalt zich dat in diensten aanbieden bij vormen van gemeenschapsopbouw. Schaven aan vooroordelen, racisme, stammen tegenstellingen, geweld. Meedoen aan campagnes voor bewustwording en het verbeteren van communicatie, begrip. Iets met vrede – recht – zorg voor de schepping. Laten delen in wat en wie mij inspireert.

 

In zo’n soort concrete diensten en op het secretariaat en archief wil ik als missionaris leven en werken in en vanuit Nederland. Uit de aard van het beestje zal het wel Afrika gericht blijven.

VROUWEN NETWERK

 

Op 20 september 2005 werd het Vrouwen Netwerk voor Oostelijk Afrika gestart: Tanzania, Kenia, Oeganda, Boeroendi, Rwanda en Ethiopië. Doel: het bevorderen van een grotere deelname van vrouwen in leidende functies, besluitvorming, enz. Hen als groep stem geven. Zij willen dit vooral bereiken door: informatie uit te wisselen, vorming, kansen scheppen en die gebruiken, pleiten en lobbyen.

In Tanzania zijn er 4 nationale vrouwen organisaties die deelnemen: de vereniging van Vrouwelijke Advocaten, het Centrum voor Juridische bijstand voor Vrouwen, de Zorggroep voor het Milieu, en het Vrouwen Netwerk.

 

HERBEBOSSING

 

In Kaliua zijn verscheidene ondernemingen die tabak opkopen. Tabaksboeren verbruiken veel hout om de tabak te drogen. Hele streken zijn daardoor al ontbost, en ook door het ontginnen van nieuwe velden.

Minstens één van die ondernemingen is bezig de tabaksboeren aan te zetten om bomen te planten; en vooral om die nieuwe aanplant te verzorgen. De boompjes die in leven blijven zijn gratis; die het niet halen moeten betaald worden! Erg slim! En het werkt.

ZUIVEREN VAN HET VICTORIA MEER

 

Het Victoria meer is ongeveer 3 x Nederland, waaromheen zo’n 30 miljoen mensen leven in provincies van Tanzania, Kenia en Oeganda, met veel afvalwater van de huizen, fabrieken, kunstmest van de velden. Het meerwater is gevaarlijk aan het vervuilen, en zuivering installaties zijn nog een stap te ver; er is zelfs nog geen leidingwater.

Als tussenoplossing heeft men ontdekt dat bamboe bossen veel van het afvalwater kan zuiveren omdat die stikstof, fosfaat, en ijzerhoudende stoffen kunnen absorberen. Bovendien brengt bamboe geld op in de bouw van kleine huizen, leidingen voor water (ja, U leest het goed!), meubels, decoratie, enz.

In deze 3 landen is men nu aan het experimenteren welke soort bamboe het beste geschikt is op de verschillende oevers.

 

VERKIEZINGEN IN CONGO

 

Een waarnemer tijdens de 2^e ronde, Cor van den Brand, Missionaris van Afrika die daar van 1964 tot 1973 leefde en werkte, schreef: “wat me vooral getroffen heeft is de geweldige inzet van de Congolese organisaties, kerken en maatschappelijke groepen. Ze hebben veel werk verzet voor de bewustwording van de verkiezingen, de mensen wisten wat ze kwamen doen en wat het betekende.”

We zijn benieuwd te zien hoe die bewustwording na de verkiezingen verder gaat werken.

 

Met hartelijke groet,

                                               Marien.